Пенитенциарлық жүйе және АИТВ: әлеуметтік жұмыстың тұтқындардың өмір сүру сапасын жақсартуға ықпалы

Аңдатпа

Бұл мақала пенитенциарлық жүйедегі әлеуметтік жұмыстың рөлін, әсіресе АИТВ жұқтырған тұтқындарды қолдау тұрғысынан зерттеуге арналған. Зерттеу объектісі – осы осал топтың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған әлеуметтік жұмыс. Мәселе сотталғандар арасында АИТВ-инфекциясының жоғары таралуы және бас бостандығынан айыру орындарындағы медициналық қызметтерге қолжетімділіктің шектелуінде. Зерттеу сонымен қатар АИТВ жұқтырған тұтқындардың қажетті ресурстарға қолжетімділігін шектейтін стигматизация мен дискриминация сияқты кедергілерді қарастырады. Мақалада әдебиеттердің жүйелі шолу әдістері, соның ішінде пенитенциарлық мекемелердегі әлеуметтік жұмыстың халықаралық стандарттары мен үздік тәжірибелерін талдау қолданылған. Негізгі нәтижелер тиімді әлеуметтік жұмыс бағдарламалары стигма деңгейін айтарлықтай төмендететінін, емделуге деген ұмтылысты жақсартатынын және босатылғаннан кейін тұтқындардың сәтті қайта әлеуметтенуіне ықпал ететінін көрсетеді. Мақалада Қазақстанның пенитенциарлық мекемелерінде кешенді әлеуметтік жұмыс бағдарламаларын дамыту бойынша медициналық қызметтерге қолжетімділікті, психоәлеуметтік қолдауды жақсартуға және АИТВ жұқтырған тұтқындарды қоғамға қайта қосуға дайындауға бағытталған ұсыныстар берілген. Пенитенциарлық жүйеде АИТВ проблемасын тиімді шешу үшін әлеуметтік қызметкерлерді қаржыландыруды ұлғайту және даярлауды жақсарту қажеттілігіне ерекше назар аударылды. Зерттеуде көрсетілгендей, түрме ортасы тұтқындардың денсаулығына, соның ішінде олардың қалпына келу және қайта әлеуметтену қабілетіне айтарлықтай әсер етеді. Зерттеу барысында тұтқындардың психикалық және физикалық әл-ауқатын едәуір жақсартатын табиғи жарыққа қолжетімділік, қолайлы орталарға және табиғатпен байланыс әлеуметтік жұмыстың АИТВ жұқтырған тұтқындарды қолдауға бағытталған бағдарламаларының тиімділігін арттыратыны атап көрсетілген. Бұл факторларды Қазақстанның пенитенциарлық жүйесінде әлеуметтік жұмыс бағдарламаларын әзірлеу және енгізу кезінде ескеру маңызды. Сонымен қатар, түзету мекемелерінде АИТВ-ның алдын алу және емдеу бойынша сәтті бастамаларды әзірлеу және іске асыру үшін қоғамдық денсаулық сақтау, қылмыстық әділет және әлеуметтік жұмыстың көзқарастарын біріктіретін пәнаралық тәсіл қажет.