Ойын техникасының жасөспірімдердің әлеуметтік интеллектісін қалыптастыру мен дамытуындағы рөлі

Аңдатпа

Мақала қазақстандық ғылым үшін ғылыми зерттеулердің жаңа бағыты – ойын әрекетінің жасөспірімнің әлеуметтік интеллектіне әсерін зерттеуге арналған. Бұл мәселенің маңыздылығын негіздеу осы жұмыстың мақсаты болып табылады. Осыған байланысты мәселенің қазіргі жағдайын теориялық талдау және оны зерттеуге арналған еңбектердің негізгі бағыттарын анықтау маңызды міндет болып табылады. Жасөспірімнің әлеуметтік интеллектінің қалыптасуы мен дамуына тиімді әсер ету жолдарын табу – екінші маңызды міндет. Мақалада ойын қызметі туралы әдебиеттер енгізілген, оның маңызды бөлігі ғылыми айналымға алғаш рет енгізіліп отыр. Талдауда Л.С.Выготскийдің мәдени-тарихи теориясына негізделген белсенділік тәсілі қолданылады. Рөлдік эксперимент жасөспірімдік кезеңнің жетекші әрекеті ретіндегі ғалымдардың көзқарастары және рөлдер мен шығармашылық эксперимент жүргізу мақсатында жұмыс істеуге арналған қолданбалы құралдардың  дәстүрлі түрлері қарастырылады. Жасөспірімдердің әлеуметтенуіне ықпал ететін және оқу мотивациясын арттыратын коммуникативті және рефлексивті дағдыларды дамыту үшін ойын түрлерінің маңыздылығы атап өтілді. Сыни тұрғыдан ойлау қабілеттерін дамытатын, ақпаратты талдауға, топта жұмыс істеуге үйрететін, тұлғааралық қарым-қатынас дағдыларын жетілдіретін, белсенді оқуға ынталандыратын, оқушылардың сенімділігі мен өзін-өзі бағалауын арттыратын пікірталас, сияқты интеллектуалды рөлдік ойынның маңыздылығы көрсетілген. Білім беру үдерісінің нәтижесінде әлеуметтік рөлдерді меңгеру идеясының жүзеге асырылуы Қазақстан мектептерінде студенттер парламенттерін құру мысалында қарастырылады. Онда қатысушылар азаматтық белсенділік танытатын рөлдік сынақты жүзеге асыруға мүмкіндік алады.  Әлеуметтік құзыреттілік және көшбасшылық мінез-құлық дағдылары көрсетіледі. Жасөспірімдердің жаңа рөлдерді меңгеруіне арналған іс-шараларда мектеп тарапынан қолдаудың маңыздылығы атап өтілді.